Oto druga część listy najczęściej zadawanych pytań dotyczących regulaminu sklepu internetowego. Autorem opracowanych odpowiedzi jest Dawid Bugajski, radca prawny z naszego partnerskiego serwisu Prokonsumencki.pl, którego specjaliści stworzyli unikalny certyfikat dla sklepów internetowych.
Mariusz Korzeniecki
Po co sprzedawcy regulamin sklepu internetowego?
Regulamin sklepu to centralny punkt sklepu internetowego z prawnego punktu widzenia. Określa on prawa i obowiązki zarówno sprzedawcy, jak i klienta sklepu internetowego. Część zapisów regulaminu (jak np. usługi elektroniczne dostępne w ramach sklepu) wynika wprost z przepisów prawa. Z naszej strony doradzamy klientom, w miarę możliwości, kompleksowe wypełnienie obowiązków informacyjnych wobec konsumentów już w regulaminie sklepu – w ten sposób konsument znajdzie większość informacji w jednym miejscu, a sprzedawcy jest łatwiej nad tym zapanować i w razie potrzeby nie ma problemu z wykazaniem spełnienia obowiązków informacyjnych wobec konsumentów. Przy tym regulamin nie może być nazbyt szczegółowy, aby nie było potrzeby co chwile wprowadzać w nim zmian. Dobry regulamin sklepu to „mapa” praw i obowiązków, która dobrze służy zarówno sprzedawcy, jak i klientowi. Jeżeli sprzedawca sprzedaje towar tylko przedsiębiorcom, z wyłączeniem konsumentów, dobrze, aby regulamin wyraźnie to wskazywał.
Czy każdy sklep internetowy musi posiadać regulamin?
Tak. UOKiK jednoznacznie stwierdził, że każdy e-sklep musi posiadać swój regulamin i udostępniać go nieodpłatnie klientom przed zawarciem umowy. Jako źródło tego obowiązku UOKiK wskazuje art. 12 ust. 1. ustawy o prawach konsumenta oraz art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zgodnie z jej treścią, na usługodawcy ciąży obowiązek określenia regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną oraz nieodpłatnego udostępnienia usługobiorcy regulaminu przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług, a także – na jego żądanie – w taki sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca. Należy pamiętać, że usługobiorca nie jest związany tymi postanowieniami regulaminu, które nie zostały mu udostępnione w ww. sposób. Jak więc widać, regulamin sklepu internetowego to element wymagany dla każdego e-sklepu.
Jakie informacje powinien zawierać regulamin sklepu internetowego?
Porównanie regulaminu do mapy nawigacyjnej trafnie obrazuje pewne obszary, które regulamin sklepu powinien regulować. Powinniśmy tutaj znaleźć m.in. legendę – w postaci słowniczka definicji ułatwiających poruszanie się po regulaminie. Regulamin powinien również jasno określać cel podróży po sklepie internetowym – złożenie zamówienia i zawarcie umowy sprzedaży. W regulaminie musimy znaleźć także informacje poboczne, jak koszty, terminy i sposoby dostaw, sposoby płatności oraz szereg informacji dla konsumenta – jak na przykład informację o prawie odstąpienia od umowy – które realizują obowiązki informacyjne sprzedawcy. W wypadku świadczenia w sklepie internetowym usług drogą elektroniczną (np. konto klienta) regulamin powinien zawierać także zasady dotyczące świadczenia i korzystania z takich usług. Kompleksowy regulamin powinien również informować o warunkach, jakie należy spełnić, aby prawidłowo korzystać ze sklepu i jakie ewentualnie zagrożenia mogą się wiązać z korzystaniem z niego.
Na co należy uważać pisząc regulamin?
Prawnik przygotowujący regulamin dla konkretnego sklepu internetowego powinien działać jak lekarz – po pierwsze powinien zbadać potrzeby sprzedawcy, jego wizję, obawy i bolączki związane, czy to z otwarciem czy już z prowadzeniem sklepu internetowego. Dopiero na tej podstawie powinien postawić diagnozę oraz zaaplikować odpowiednie rozwiązanie w postaci dopasowanego regulaminu. Na rynku dostępne są wzory regulaminów, ale prawdą jest, że żaden z nich nie podpowie sprzedawcy w jaki sposób uregulować moment zawarcia umowy sprzedaży, czy też co zawrzeć w mailach sprzedażowych wysyłanych po złożeniu zamówienia, aby ustrzec się przed ewentualnym błędem w cenie, czy też brakiem dostępności towaru.
Jakie jest ryzyko dla sprzedawcy korzystającego z nieprofesjonalnego czy skopiowanego regulaminu sklepu internetowego?
Na wstępie chcielibyśmy zaznaczyć, że nie zalecamy korzystania z nieprofesjonalnych regulaminów, a tym bardziej kopiowania lub kompilowania regulaminów z innych sklepów internetowych.
Dlaczego? Z doświadczenia wiemy, że w 90 % z nich występuje w nich chociaż jedna klauzula niedozwolona. Wystarczy tylko jedno takie postanowienie zawarte w regulaminie, aby sprzedawca naraził się na poniesienie kosztów rzędu 1000-1500 zł w razie pozwania o stosowanie klauzul niedozwolonych. Oprócz tego, UOKiK może nałożyć na nas wspomniane wcześniej kary, tj. w wysokości do 10% przychodów za ubiegły rok.
Należy również pamiętać, że regulamin sklepu internetowego to zwykle dzieło wykształconego i doświadczonego prawnika (utwór), w związku z czym jest on chroniony prawem autorskim. Jeżeli skopiujemy regulamin stworzony przez kogoś innego, naruszymy jego prawo autorskie. W najlepszym wypadku możemy zostać wezwani do zaprzestania tej czynności, a w najgorszym – zostaniemy ukarani przez sąd odpowiednią karą finansową. Czy takie działanie się opłaca?
Czym jest audyt regulaminu sklepu internetowego?
Audyt regulaminu e-sklepu to dokładna weryfikacja przeprowadzana przez doświadczonych i wyspecjalizowanych prawników, która odbywa się pod kątem występowania klauzul niedozwolonych w regulaminie. Jest to sprawdzenie, czy dokument został dostosowany do aktualnie obowiązujących przepisów (np. nowej ustawy o prawach konsumenta, która weszła w życie 25 grudnia 2014 roku) oraz czy nie ma w nim braków informacyjnych. Takie działanie ma sens, ponieważ wiele sklepów internetowych nie monitoruje swoich regulaminów – nawet jeśli te powstały kilka lat temu, a przepisy zdążyły już się zmienić. Jest to oczywiście narażenie się na wysokie kary i sankcje ze strony UOKiK, których każdy sprzedawca wolałby uniknąć.
Czy należy monitorować sporządzony już regulamin sklepu internetowego?
Ze względu na wymagania, jakie stawia przed przedsiębiorcami prowadzącymi sklep internetowy ustawodawstwo, częste zmiany prawa, dość bolesne sankcje za nieprzestrzeganie przepisów, a także istnienie stowarzyszeń wyszukujących klauzule niedozwolone oraz pozywających za ich posiadanie, warto monitorować regulamin swojego sklepu. Może to uchronić sklep przed stratami finansowymi oraz utratą wiarygodności w oczach klientów. Dlatego też poniesienie początkowych kosztów związanych ze skorzystaniem z usług prawnika lub odpowiednim monitorowaniem swojego regulaminu jest bardziej opłacalne, niż późniejsze uiszczanie różnych możliwych kar oraz ponoszenie konsekwencji, które prowadzą do utraty klientów.
Dawid Bugajski